Bumerang - Yazarkafe
Bumerang - Yazarkafe
Bumerang - Yazarkafe

7 Nisan 2021 Çarşamba

Antik Tiyatronun Doğuşu



Tiyatronun doğuşu Dionysos Şenlikleriyle ilişkilidir,o yüzden başlangıçta oyun yerinin ortasında Dionysos için bir sunak olurdu.Seyirciler başlangıçta tahta sıralarda otururlardı sonra bir kaza olur tahta sıralar çökünce sıraları taştan yaparlar.Oyunyerinin arkasında üst değiştirmek için önce tente sonra çadır en sonunda da ahşap kulübeleri kullanmışlar.Sahne binası önce tek sonra çift katlı yapılmıştır.Yıldırım,gök gürültüsü veren makineler vardı,oyun yerinin altına inen basamaklar olurdu;buradan hayaletler ya da yer altı tanrıları çıkardı.Ruhları yeryüzüne çıkaran ilkel bir asasnsördekullanmışlardır.

Oyunlar kişilerini efsane kahramanlardan alırlardı.EskiYunan’da izleyici dinsel bir tören izler gibi tragedya temsillerine giderdi.Temsillerle devlet ilgileniyor,giderlerizengin yurttaşlara ödetilerek kamu hizmeti yapılıyordu.Koronun bulunduğu ve oyuncuların tiratlarını okuduğu yer olan ‘orkhestra’adı Yunanca dans etmek fiilinden geliyordu.

Tragedya ve Komedia’larda lir yada çift flüt çalınırdı,müziğinsesi yüksek olmaz sözleri bastırmazdı ama çok önemli bir unsurdu,dans ise modern danslardan farklı,anlatımsaldı,ayaklardan çok eller hareket ediyordu.

Oyuncu sayısı başlangıçta 1 kişiydi,O da ozanın kendisi,Aiskhylos ile 2 oldu,Sophokles ile de 3.Ama bir oyuncu kılık değiştirerek birden fazla role çıkabilirdi.Oyuncular maske takardı,gösterişli giysiler  ve yüksek ayakkabılar giyerlerdi.Kadın rollerine uygun makyaj ile erkekler çıkardı.

Koro Sophokles ile 15 kişi olur.Komedia da koro sayısı 24.Koroda maskeli,dizilişleri dikdörtgen şeklinde,şarkısöylüyorlar ve dans ediyorlar.Şarkıyı koro söyler oyuncular söylemez.

Oyunlara giriş ücretsizdi,sonradan çok az bir ücret konmuşsa da yoksul yurttaşların giriş ücreti devlet tarafından karşılanmış.Temsiller Dionysos bayramlarında oynanırdı.Temsillerden sonra 10 kişilik bir komisyon kurulur,ozan ve baş rol için ödül;sarmaşıktan örülme bir taçtır

Anadolu,birbirinden özel pek çok antik çağ tiyatro binasını barındırıyor.Bunları görmeden önce belki biraz komedia,biraztragedya örnekleri okumak anlamlı olur..

Acıların Ozanı Sophokles’in ‘Oidipus Üçlemesi’ ya da Komedia’nın Ustası Aristophanes’den ‘Bulutlar’….

Arzu Öztürk 

Yun/İng Rehber 

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Urfa Hakkında Kısa Bilgiler 3

  Harran Ulu Camii 8.yy. da son Emevi Halifesi 2.Mervan yaptırır, adı ‘Cami el Firdevs’(Cennet Camii)olarak geçer kaynaklarda. Doğu cephes...